Տասնորդական կոտորակներ

Առաջադրանքներ․

1)Հաշվե՛ք․

1,55  10 =15,5

0,283  100 =28,3

7,28  1000 =7280

34,18 : 10 =3,418

400,75 : 100 =4,0075

473,283 : 1000 =0,473283

2)Համեմատե՛ք կոտորակները․

48,37 < 48,43

21,67 > 20,7

14,739 > 14,74

235,8 < 235,80

3)Հաշվե՛ք․

0,6 + 0,02 — 0,2 =0,42

2,1 + 2,99 + 6,01 =11,1

0,01 + (2,1 + 0,09) =2,2

4)Կոտորակները դասավորե՛ք նվազման կարգով․

0,476; 0,4754; 0,0134; 0,282; 0,003544; 0,1

0,476-0,4754-0,003544-0,282-0,0134-0,1

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).

1)Հաշվե՛ք․

2,34  10 =23,4

0,563  100 =56,3

10,15  1000 =10150

71,18 : 10 =7,118

210,04 : 100 =2,1004

219,517 : 1000 =0,219517

2)Համեմատե՛ք կոտորակները․

1,3 < 1,298

0,015 > 0,0015

3,503 > 3,305

47,83 < 47,839

3)Հաշվե՛ք․

0,8 + 0,04 — 0,4 =0,44

5,2 + 3,98 + 2,02 =11,2

0,03 + (1,3 + 0,07) =1,4

4)Կոտորակները դասավորե՛ք աճման կարգով․

0,121; 0,016; 0,001; 0,347; 0,811; 0,52; 0,005

0,001-0,005-0,0016-0,52-0,121-0,347-0,811

Դեպի Գյումրի

Նախագիծը քննարկված է Էմանուել Ագջոյանի հետ։ Ինքս իրականացրել եմ բազմաթիվ եռօրյա ճամփորդություններ դեպի Գյումրի և նախագծում նշված վայրեր։

Ժամանակացուցը՝ ապրիլի 5-7-ը

Մասնակիցներ՝ Միջին դպրոցի սովորողներ

Պատասխանատուներ՝ Հասմիկ Գրիգորյան, Գոհար Եղոյան

Մեկնում՝ Երևան-Արուճի քարավանատուն, եկեղեցի-Գյումրի

Վերադարձ` Գյումրի -Շիրակի մարզ-Անիպեմզա գյուղ-Երերույքի տաճար-Արմավիրի մարզ-Երևան

Գիշերակացը՝ Գյումրու Ֆանտան հյուրատուն

Նպատակ՝

  • «Ձոն» տեխնոլոգիական ստուգատեսի շրջանակում, ուսումնասիրել գյումրվա մշակութային կենցաղը, ճանաչել արհեստավոր վարպետներին, հանդիպել և աշխատել նրանց արհեստանոցներում, ծանոթանալ բարբառին, ճանաչել հին ու նոր Գյումրին:
  • Տեխնոլոգիական ստուգատեսի շրջանակում, փոխանակման ծրագրով այցելություն Ախուրյանի շրջանի Կառնուտ գյուղի դպրոց։ Շարունակական այցելություններ, արդեն 7 տարի։ Ունենք հանդիպման նախնական պայմանավորվածություն։
  • Անցնել հայրենաճանաչողական ճանապարհ, թողարկել տեղեկատվական եթերներ:
  • «Գետը համայնքում» նախագծի շրջանակում Ախուրյան գետի դիտարկում

Մեկնումը՝  ժամը 9.30, Սուրբ Երրորդություն եկեղեցու բակից

Advertisement

Ժամանում՝ ժամը 18.00, Սուրբ Երրորդություն եկեղեցու բակ

Հայրենագիտական վայրեր-քայլարշավներ

  • Երերույքի տաճար
  • Մարմաշենի եկեղեցի
  • Ախուրյան գետի դիտարկում
  • Կառնուտ գյուղ, դպրոց
  • Կառնուտի ջրամբար
  • Գյումրու քաղաքային քայլք փողոցներով
  • Յոթ Վերք եկեղեցի
  • Հայֆիլմի հետքերով գյումրվա քայլք
  • Արուճի քարավանատուն – Արուճի եկեղեցի
  • Սև բերդ
  • Քաղաքային այգի

Նախապատրաստական աշխատանք. հրապարակվում է սովորողի բլոգում

  • Քարտեզի միջոցով երթուղու կազմում
  • Այցելվող վայրերի վերաբերյալ նյութերի հավաքագրում, ուսումնասիրություն
  • Տեխնոլոգիական աշխատանքների ուղղությունների քննարկում, անհրաժեշտ նյութերի պատրաստում

Արդյունքը՝

Լուսաբանումներ, ամփոփում մասնակիցների բլոգներում։

Անհրաժեշտ իրեր.

  • Ուսապարկ
  • Տաք և հարմար հագուստ
  • Ջրաման
  • Հիգիենայի պարագաներ
  • Բրդուճներ

Օր առաջին՝

9:30՝ մեկնում Գյումրի

10:30՝ առաջին կանգառը՝ Արուճի եկեղեցի, քարավանատուն, բրդուճային ընդմիջում

11:30՝ ժամանումը՝ Գյումրի քաղաք, հյուրատուն, տեղավորում

12։00՝ դեպի Կառնուտ գյուղ, հանդիպում դպրոցի հետ

13:00՝ դեպի Կառնուտի ջրամբար, դիտարկում

15։00՝ դեպի հյուրատուն, ընդմիջում

18:30՝ երեկոյան զբոսանք մոտակա փողոցներ

19:30՝ ընթրիք

20:00՝ գյումրվա ֆիլմադարան հյուրատանը

11:00՝ քուն

Օր երկրորդ

Advertisement

08:00՝ վերկաց, հիգիենա

09:00՝ նախաճաշ

11:00՝ ուղևորվում ենք Մարմաշենի եկեղեցի, Ախուրյանի ջրամբար

13:00՝ ընդմիջում քաղաքում

14:00՝ այցելություն Ասլամազյան քույրերի թանգարան, քայլք Գյումրիում

Քայլք Վարպետաց փողոցով՝

  • Սբ. Նշան եկեղեցի
  • «Կտոր մը երկինք» ֆիլմի նկարահանման հայտնի շենքը
  • «Մեր մանկության տանգոն» ֆիլմի հատնի որպես «Վառեմ-մարեմ»-ի պատշգամբը
  • Յոթ վերք եկեղեցի
  • 17։00՝ հանդիպում դարբին Հովհաննես Մնոյանի հետ, աշխատանք իր դարբնոցում

18:30`վերադարձ հյուրատուն, հանգիստ

19:30` ընթիրք

22:30` քուն

Օր երրորդ

08:00՝ վերկաց
08:30՝ անձնական հիգիենա
09:00՝ նախաճաշ

10:00՝ իրերի հավաքում

12։00՝ այցելություն Սև բերդ, հայացք բարձունքից, Արփա լճի, Ախուրյանի ջրամբարի դիտարկում

13։00՝ հանդիպում տիկնիկագործ Արսեն Վարդանյանի հետ

15:00՝ դեպի Արմավիրի մարզ՝ Երերույքի տաճար

18:00՝ Երևան

Նախահաշիվ 20 սովորողի համար.

Եռօրյա ճամփորդության արժեքը մեկ ճամփորդի համար՝ 16․000 դրամ, որը ներառում է ՝ ճանապարածախսի մի մասը և երեք օրվա սնունդը:

Գիշերակաց` 8.000 դրամ (երկու գիշեր)

Սնունդ` 5000

Տրանսպորտ 110․000 դրամ( մի մասը կրթահամալիրի աջակցությամբ)

Վարորդ՝ Հովիկ Քիշմիրյան

Մեքենա Սպրինտեր, 22 նստատեղ

Ձուկի ճամփորդությունը

Մի գարնանային օր ձուկ լողում, բայց մի հրաշալի օր ձուկը ընկավ իմ ընկերների ձեռքերը իհարկե նա դրձավ խաղալիք բայծ նա միշտ ամենինչ զգում է մի օր երբ նա իմ տաններ նա թռավ պատուհանից դուրս և գնաց երկար ճամփոդություն դեպի սևվան։ Երբ նա գնում էր սևվան նա մտածում էր, որ կհասնի արդյոք սևվան թե չէ։ Նրա դեմը կանգնեց մի մեծ ծիտ իհարկե ծէրիտը փորձեց ուտել ձկանը, բայց ծուկը թույլ չեր և ձուկը կրեց ծտին։ ԵՎ քանոր այդ ժամանկ գարուն էր անընթտ կամ ցուրտ էր կամ շոք և դա շատ էր խանգառում ձկանը։ Բայց վերջը ձուկը հասավ սևվան։

Գործնական քերականություն

1․ Կետերի փոխարեն լրացրո՛ւ ջ, ճ կամ չ (անծանոթ բառերը բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր)։

 Ալոսճ, ակնակապիճ, աղճատել, աղջամուղջ, աճպարար, անաչառ, անզիջում, անմիջապես, անջրդի (չջրած, չոր), անտերունչ (չքավոր), անրջել, աչալուրջ, աչքաբաց, աջակողմյան, աջափնյակ, աջլիկ, առաջարկություն, միջատ, միջոց, շուրջպար, վերջակետ, աղջիկ, ոչխար, ոջիլ, չղջիկ, փախչել, փարչ (կավե գավաթ), քրքիջ:

2․ Լրացրո՛ւ բաց թողնված տառերը:
Ջրաղացի ճրագի լույսն էր կենդանության միակ նշանը համատարած մթության մեջ:
Ծերունին նայեց հանդիպակաց  ամպին, բարձրացավ ամբարտակի վրա, քաշեց առաջը հավաքված ճյուղերը, ապա մտավ ջրաղացը և դուռը կոպղպեց: Քամին վզվզում էր պատերի բացվածքներից, հափշտակում թափված հարդաշաղախ ալրափոշին և փախչում զվարդաձայն: Ծեր ջրաղացպանը կրկին անցավ իր հանապազօրյա գործին` անշտապ կապելով ալրաթաթախ գոգնոցը:

3․ Տրված բառաշարքից ընտրի՛ր ածանցավոր բառերը և արմատն ընդգծիր:
Շապիկ, մկնիկ, զատիկ, ծաղիկ, մայրիկ, աղջիկ, շնիկ, փիսիկ, գեղեցիկ, կապիկ, փոքրիկ, սիրունիկ, կողիկ (կոտլետ), թիթեռնիկ, ծիտիկ, քթիկ, տոտիկ, մատիկ,գնդակ, գետակ, վանդակ, ելակ, կատակ, նապաստակ, առվակ, զավակ, բակ, գուշակ, որդյակ, դղյակ, կտակ, պատանյակ, թիակ, թակ, բլրակ, վարդակ, սոխակ, մահակ, մոծակ,գայլուկ, բուկ, մանուկ, գառնուկ, ձագուկ, ձուկ, ձիուկ, բազուկ, մուկ, աղմուկ, հատուկ, մարդուկ, պոչուկ, վհուկ, ձմերուկ:

4․ Ընդգծված բառերը փոխարինի՛ր տրված հոմանիշներից մեկով:

ա) ա․Խոցված, սրահարված, սվինահարված, բ․նեղացած, վշտացած:

Վիրավորված ընկավ ձիուց ու օգնություն կանչեց:

Ծաղրուծանակից վիրավորված հեռացավ ու որոշեց այդ մասին էլ ոչ մեկի հետ չխոսել:

բ) Տիրանալ, սեփականել, նվաճել, հրպուրել, հմայել:

Երիտասարդի անկեղծ ժպիտն ու համարձակ խոսքերը նրան գրավեցին: հմայեցին

Որոշել էր անպայման գրավել այդ բերդը, որտեղ երկրի ողջ հարստությունն էին պահել: Գրավել

գ) Բարձրացնել, վեր հանել, ոտքի հանել, հաստատել, կերտել, շինել, կառուցել, կասեցնել, դադարեցնել:

Այս պատվանդանի վրա հուշարձան են կանգնեցնելու: Շինելու

Էլեկտրական լարերի համար այստեղ մի սյուն են կանգնեցրել: Վեր հանել

Տասնորդական կոտորակների գումարումը և հանումը

Առաջադրանքներ․

1)Հաշվե՛ք․

1,56 + (-8,28) =-6,72

-7,53 — 6,48 =14,01

-13,75 — 5 =18,75

12,51 — 17,23 =-4,72

12,285 — 13,999 =1,714

13,4 — 17,48 =4,08

2)Համեմատեք կոտորակները․

3,59 < 7,1

6,28 < 6,9

0,4 < 0,51

72,7 > 7,27

4,1234 > 4,1231

12,39 > 1,2399

3)Զբոսաշրջիկը ավտոբուսով անցավ 48,4 կմ։ Դա 25,8 կմ-ով ավելի է, քան նա անցել էր ոտքով։ Ընդամենը ի՞նչ հեռավորություն անցավ զբոսաշրջիկը։

Լուծում

48,4-25,8=22,6 կմ

Պատասխան 22,6

4)Անդրանիկը հավաքեց 12,6 կգ տանձ։ Դա 2,8 կգ-ով ավելի էր, քան հավաքել էր Ալեքսանդրը և 1,4 կգ-ով պակաս՝ հայրիկի հավաքածից։ Քանի՞ կգ տանձ էին հավաքել երեքը միասին։

Լուծում

12,6-2,8=9,8

9,8+1,4=11,2

12,+9,8+11,2=33,6

Պատասխան 33,6

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1)Հաշվե՛ք․

2,1 + (-3,5) =-1,4

(-4,9) + (-1,3) =6,2

4,8 — 9,9 =-5,1

6,2 — (-1,7) =4,5

-7,9 — (-1,8) =9,7

-1,2 — 3,5 =-2,3

2)Համեմատեք կոտորակները․

2,078 < 2,780

3,205 > 3,025

7,250 > 7,205

4,290 > 4,295

12,4 < 12,41

15,129 > 15,1

3)Շան ձագը կշռում է 2,5 կգ, իսկ կատվինը՝ 2,1 կգ-ով պակաս։ Որքա՞ն են կշռում շան ու կատվի ձագերը միասին։

Լուծում

2,5-2,1=0,4

2,5+0,4=2,9

Պատասխան 2,9 կգ

4)Դրամարկղում կար որոշակի գումար։ Դրամարկղ մուտքագրվեց 480,5 հազար դրամ, ապա դուրս գրվեց 538,1 հազար դրամ, որից հետո դրամարկղում մնաց 930,8 հազար դրամ։ Քանի՞ հազար դրամ կար սկզբում դրամարկղում։

Լուծում

930,8-538,1=392,7

392,7+480,5=873,2

Պատասխան 873,2

Էրեբունի թանգարան ճամփորդություն

Այսօր մենք գնացինք ճամփորդության դեպի Էրեբունի թանգարան։ Նախան թանգարան մտնելը, մենք բարձրացանք բերդաքաղաք, զբոսնեցինք և հետաքրքիր տեղեկություններ ստացանք քաղաքի և Արգիշտի Առաջինի մասին։ Բայց ինձ համար ամենահետաքրքիր մասը հենց թանգարանային շրջայցն էր։ Թանգարանում տեսանք շատ հետաքրքիր գտածոներ տեսանք, որոնց մասին տեսեկություններ ստացանք էքսկուրսավարից։

Տասնորթական կոտորակների գումարում և հանում

Առաջադրանքներ․

1)Հաշվե՛ք․

ա)0,377+3,409 — 2,1006=3,786-2,1006=1,6854

բ)12,4589—6,27 +1,225=6,1889+1,225=7,4139

գ)4,5+0,3796+1,225=5,725+0,3796=6,1046

դ)0,1 — 0,01 — 0,001 =0,089

2)Հաշվե՛ք հետևյալ կողմերով եռանկյան պարագիծը․

ա)490 մմ, 48 սմ, 4,7 դմ

490մմ=4,9  դմ

48սմ=4,8  դմ

P=4,9+4,8+4,7=14,4  դմ

բ)23 մմ, 3,4 սմ, 0,48 դմ

23մմ=0,23  դմ    3,4սմ=0,34  դմ

P=0,23+0,34+0,48=1,05 դմ

գ)3,5 սմ, 0,38 դմ, 0,041 մ

0,38  դմ=3,8  սմ   0,041մ=4,1  սմ

P=3,5+3,8+4,1=11,4  սմ։

3)Բնակարանն ունի 44,8 մընդհանուր մակերեսով 3 սենյակ։ Մի սենյակի մակերեսը 11,3 մ2 է, երկրորդինը՝ 3,5 մ2 -ով ավելի։ Գտե՛ք երրորդ սենյակի մակերեսը։

Լուծում՝11,3+3,5=14,8

11,3+14,8=26,1      44,8-26,1=18,7

Պատասխան՝18,7  մ²։

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1)Հաշվե՛ք․

ա)7,48 + 3,19 + 1,12 + 6,81 =8,6+10=18,6

բ)6,2 + 7,49 + 1,8 + 1,29 =8+8,78=16,78

գ)16,28+5,395 — 1,18 — 4,305 =21,675-1,18-4,305=20,495-4,305=16,19

դ)7,358+8,24 — 6,458 — 2,84 =15,598-6,458-2,84=9,14-2,84=6,3

2)Մի սենյակի մակերեսը 16,3 մ2 է, իսկ մյուսինը՝ 1,9 մ2 — ով փոքր։ Որքա՞ն է երկու սենյակների ընդհանուր մակերեսը։

Լուծում՝16,3-1,9=14,4    16,3+14,4=30,7

Պատասխան՝30,7  մ²։

3)Հաշվե՛ք․

ա)5,236 +  4,664— 2,6=9,9-2,6=7,3

բ)4,756 —2,395 + 1,244=2,361+1,244=3,605

Առողջագիտության պատում

Ես չգիտեի լիքը բան մինչև չսկսեցի անցնել առողջագիտություն ես սովորեցի ոնց պետքա  է ճիշտ ատամ լվանալ ականջ մաքրել մազերի խնամք և այլն բաներ իմ կարծիքով առողջակիտությունը շատ հետաքրքիր առարկա է։